<\/a><\/p>\n <\/p>\n
<\/p>\n
dr hab. Magdalena Szafranek
\nUniwersytet Warszawski<\/p>\n
Cykle przemocy<\/h1>\n
Zachowanie os\u00f3b doznaj\u0105cych przemocy i zjawisko przemocy s\u0105 wielop\u0142aszczyznowymi i z\u0142o\u017conymi zagadnieniami. W literaturze opisuje si\u0119 kilka koncepcji psychologicznych wyja\u015bniaj\u0105cych mechanizmy przemocy oraz powody specyficznego zachowania os\u00f3b jej do\u015bwiadczaj\u0105cych 1 . Badania wykazuj\u0105, \u017ce zwi\u0105zki, w kt\u00f3rych kobiety do\u015bwiadczaj\u0105 przemocy przechodz\u0105 przez trzy fazy powtarzaj\u0105cego si\u0119 cyklu: faz\u0119 narastania napi\u0119cia, faz\u0119 ostrej przemocy i faz\u0119 miodowego miesi\u0105ca. W fazie narastania napi\u0119cia narasta napi\u0119cie w relacji osoba stosuj\u0105ca przemoc \u2013 osoba doznaj\u0105ca przemocy. Sprawca jest poirytowany, nerwowy. Ofiara stara si\u0119 go uspokaja\u0107. Koncentruje si\u0119 na usuwaniu przyczyn irytacji i zapobieganiu jej narastaniu. Za wszelk\u0105 cen\u0119 pragnie unikn\u0105\u0107 nadchodz\u0105cej awantury. Wysi\u0142ki te pr\u0119dzej czy p\u00f3\u017aniej s\u0105 skazane na pora\u017ck\u0119. Osoba do\u015bwiadczaj\u0105ca przemocy nie mo\u017ce nic zrobi\u0107, by unikn\u0105\u0107 kolejnej fazy. W fazie ostrej przemocy osoba stosuj\u0105ca przemoc staje si\u0119 gwa\u0142towna, agresywna, wy\u0142adowuje z\u0142o\u015b\u0107. Ka\u017cde zachowanie osoby doznaj\u0105cej przemocy stanowi pretekst do wywo\u0142ania awantury, u\u017cycia przemocy fizycznej lub innych jej form. Zdrowie, a nawet \u017cycie osoby pokrzywdzonej jest wtedy cz\u0119sto zagro\u017cone.<\/p>\n
To faza, kiedy cz\u0119sto dochodzi do pobicia, zranienia, napa\u015bci. To te\u017c czas, kiedy najcz\u0119\u015bciej osoba pokrzywdzona decyduje si\u0119 na szukanie pomocy lub\/i r\u00f3\u017cne s\u0142u\u017cby maj\u0105 do niej dost\u0119p (np. pogotowie, lekarz pierwszego kontaktu, policja). W fazie miodowego miesi\u0105ca osoba stosuj\u0105ca przemoc okazuje czu\u0142o\u015b\u0107, mi\u0142o\u015b\u0107, wyra\u017ca skruch\u0119 i przeprasza za swoje zachowanie. Dzieje si\u0119 tak przede wszystkim, gdy osoba pokrzywdzona ujawni prawd\u0119 na zewn\u0105trz. Sprawca jest mi\u0142y i zachowuje si\u0119 bardzo dobrze, obiecuje popraw\u0119, t\u0142umaczy si\u0119, prosi o wybaczenie. Wykazuje trosk\u0119 i zapewnia osob\u0119 doznaj\u0105ca przemocy o swojej mi\u0142o\u015bci. To faza, gdy sprawca wr\u0119cza prezenty, adoruje. Osoba stosuj\u0105ca przemoc i osoba pokrzywdzona zachowuj\u0105 si\u0119 jak \u015bwie\u017co zakochana para. Osoba pokrzywdzona zaczyna wierzy\u0107 w to, \u017ce partner si\u0119 zmieni\u0142 i \u017ce przemoc by\u0142a jedynie incydentem. Czuje si\u0119 kochana, adorowana, spe\u0142niona, wa\u017cna. Spe\u0142niaj\u0105 si\u0119 jej marzenia o cudownej mi\u0142o\u015bci, odczuwa blisko\u015b\u0107 i zespolenie z partnerem. Faza miodowego miesi\u0105ca zatrzymuje ofiar\u0119 w cyklu przemocy, bo \u0142atwo wtedy zapomnie\u0107 o koszmarze pozosta\u0142ych dw\u00f3ch faz. Faza miodowego miesi\u0105ca zawsze mija i znowu rozpoczyna si\u0119 faza narastania napi\u0119cia. Faza miodowego miesi\u0105ca niesie zagro\u017cenie, poniewa\u017c przemoc w nast\u0119pnym cyklu bywa zazwyczaj gwa\u0142towniejsza.<\/p>\n
Osoby do\u015bwiadczaj\u0105ce przemocy, zw\u0142aszcza w spos\u00f3b regularny podlegaj\u0105 wiktymizacji 2 . Zjawisko to sk\u0142ada si\u0119 z trzech poziom\u00f3w. Na pierwszym z nich dochodzi do zburzenia utrwalonych przekona\u0144 na temat siebie i \u015bwiata. Wyr\u00f3\u017cni\u0107 tu mo\u017cna nast\u0119puj\u0105ce cechy charakterystyczne: skr\u00f3cenie perspektywy czasowej, utrata poczucia bezpiecze\u0144stwa, czucie si\u0119 jak ma\u0142e dziecko, pragnienie wycofania si\u0119 i izolacji od ludzi, prze\u017cywanie bezsilnego gniewu, z\u0142o\u015bci, l\u0119ku. Proces ten dotyczy naszych przekona\u0144 na w\u0142asny temat i otaczaj\u0105cego \u015bwiata, kt\u00f3re gromadzimy w toku \u017cycia. Do\u015bwiadczenie przemocy zak\u0142\u00f3ca ten proces. Do\u015bwiadczenie przemocy zmienia przekonania w systemie poznawczym. Na drugim poziomie dochodzi do tzw. wt\u00f3rnego zranienia. Najcz\u0119\u015bciej jest ono wynikiem niew\u0142a\u015bciwych reakcji otoczenia. Mo\u017ce to by\u0107 np. zaprzeczenie, pomniejszenie, brak wiary, obwinianie osoby pokrzywdzonej, pi\u0119tnowanie, brak lub odmowa pomocy, okrucie\u0144stwo. Poziom ten charakteryzuje si\u0119: kwestionowaniem prawdziwo\u015bci opowie\u015bci pokrzywdzonej, obwinianie, zaprzeczanie i pomniejszanie do\u015bwiadcze\u0144 osoby pokrzywdzonej przez inne osoby, odmawianie pomocy pokrzywdzonej, sugerowanie ch\u0119ci zysku, uzyskanie korzy\u015bci. Na trzecim poziomie nast\u0119puje przyjmowanie to\u017csamo\u015bci osoby doznaj\u0105cej przemocy. Charakterystyczne dla tego poziomu jest: my\u015blenie o sobie jak o osobie skazanej na bycie ofiar\u0105, nietolerancja na w\u0142asne b\u0142\u0119dy (samo pi\u0119tnowanie si\u0119), zaprzeczanie trudno\u015bciom osobistym, poni\u017canie si\u0119 i tworzenie z tego w\u0142asnej filozofii \u017cycia, my\u015blenie w kategoriach \u201ewszystko albo nic\u201d, negowanie podstawowych praw osobistych.<\/p>\n
<\/p>\n
dr hab. Magdalena Szafranek, Uniwersytet Warszawski<\/p>\n
<\/p>\n
<\/p>\n
<\/p>\n
1 S. Spurek S. Izolacja sprawcy od ofiary. Instrumenty przeciw przemocy w rodzinie, Wolters Kluwer
\nPolska, Warszawa 2013
\n2 J. Mellibruda: Przeciwdzia\u0142anie przemocy domowej, Instytut Psychologii Zdrowia PTP, Warszawa
\n2009<\/p>\n
\nTekst powsta\u0142 w ramach bezp\u0142atnej og\u00f3lnopolskiej kampanii edukacyjnej
\n\u201ePrzeciwdzia\u0142anie przemocy domowej\u201d realizowanej w 2024 r. przez Fundacj\u0119
\nInstytut Nowej Kultury, www.instytutnowejkultury.pl<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" dr hab. Magdalena Szafranek Uniwersytet Warszawski Cykle przemocy Zachowanie os\u00f3b doznaj\u0105cych przemocy i zjawisko przemocy s\u0105 wielop\u0142aszczyznowymi i z\u0142o\u017conymi zagadnieniami. W literaturze opisuje si\u0119 kilka koncepcji psychologicznych wyja\u015bniaj\u0105cych mechanizmy przemocy oraz powody specyficznego zachowania os\u00f3b jej do\u015bwiadczaj\u0105cych 1 . Badania wykazuj\u0105, \u017ce zwi\u0105zki, w kt\u00f3rych kobiety do\u015bwiadczaj\u0105 przemocy przechodz\u0105 przez trzy…","protected":false},"author":17,"featured_media":44469,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-44468","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-bez-kategorii"],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/44468","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/17"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=44468"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/44468\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":44471,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/44468\/revisions\/44471"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/44469"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=44468"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=44468"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/gminazdunskawola.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=44468"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}